بررسی رابطه سبک های دلبستگی و سبک های هویت با سلامت روان و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان

 

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سبک های دلبستگی و سبک های هویت با سلامت روان و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بود. به همین منظور از دانش آموزان دختر پیش دانشگاهی شهر قزوین در سال تحصیلی 88- 87 ، نمونه ای به حجم 324 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شد. متغیر های پژوهش به وسیله پرسشنامه های، سبك هویت برزونسكی، مقیاس دلبستگی بزرگسالان كولینز و رید و سلامت عمومی گلدبرگ سنجیده شد، و از معدل ترم اول آزمودنی ها به عنوان معیار پیشرفت تحصیلی استفاده شد.از روش آماری رگرسیون چند متغیره برای تحلیل داده ها استفاده شد، نتایج نشان دادند که : بین نمره سبک هویت اطلاعاتی، سبک هویت هنجاری و تعهد هویت با سلامت روانو پیشرفت تحصیلی رابطه مثبت معنی دار وجود داشت (05/0p <). بین سبک هویت سردرگم و سلامت روان رابطه معنادار وجود نداشت و رابطه سبک هویت سردرگم با پیشرفت تحصیلی منفی معنادار بود(05/0p <). بین سبک های دلبستگی و سلامت روان رابطه وجود داشت(001/0(p <. بدین صورت که با افزایش نمرات سبک دلبستگی ایمن و سبک دلبستگی اجتنابی، سلامت روان افزایش یافت. رابطه بین سبک های دلبستگی و پیشرفت تحصیلی معنادارنبود. همچنین، بین سبک های دلبستگی و سبک های هویت رابطه وجود داشت. رابطه بین سبک دلبستگی ایمن با سبک هویت اطلاعاتی و سبک هویت هنجاری و تعهد هویت مثبت معنا دار بود(001/0(p <. رابطه بین سبک دلبستگی اجتنابی با سبک هویت هنجاری مثبت معنادار(05/0p <) و رابطه بین سبک دلبستگی دوسوگرا با تعهد هویت منفی معنادار بود(05/0p <).

واژگان کلیدی: سبک های دلبستگی، سبک های هویت، سلامت روان، پیشرفت تحصیلی

 

فهرست مطالب

 

فصل اول

مقدمه  2

بیان مسئله  4

ضرورت و اهمیت تحقیق 11

اهداف تحقیق  13

فرضیه های تحقیق  13

متغیر های تحقیق  13

تعریف مفهومی و عملیاتی متغیر های پژوهش 14

تعریف نظری سبک دلبستگی 14

تعریف عملیاتی سبک دلبستگی 14

تعریف نظری سبک هویت 15

تعریف عملیاتی سبک هویت 15

تعریف نظری سلامت روان 16

تعریف عملیاتی سلامت روان 16

تعریف نظری پیشرفت تحصیلی 17

تعریف عملیاتی پیشرفت تحصیلی 17

فصل دوم

تعریف هویت  19

تقسیم بندی كلی نظریه های هویت 22

دیدگاه های نظری درباره شكل گیری هویت 23

نظریه لوینگر  23

نظریه هارتر  24

نظریه كیگان  25

نظریه بلوز  25

نظریه گلاسر  26

نظریه جیمز  27

نظریه کلبرگ  27

نظریه اریکسون  28

عواقب عدم شكل گیری هویت مناسب 31

پیامد شكل گیری هویت مناسب 31

تثبیت هویت و آشفتگی هویت 32

رشد هویت نوجوانی از دیدگاه اریكسون 33

نظریه جیمز مارسیا  37

نظریه برزونسکی  39

مدل برزونسکی  40

فرایند هویت  40

محتوای هویت  42

ساختار هویت : تعهد هویت 44

انواع سبك های پردازش هویت 46

سبک هویت اطلاعاتی 46

سبک هویت هنجاری  47

سبک هویت سردرگم/ اجتنابی 47

رابطه بین سبك های پردازش هویت و پایگاه هویتی 48

بحران هویت  50

رابطه هویت و ازدواج ( صمیمیت و دوستی ) 52

خود پنداره و هویت  53

هویت و جنس  53

گام اصلی در رشد هویت 54

عوامل موثر بر شكل گیری هویت 54

هویت در طول چرخه عمر 57

تثبیت هویت  58

تعریف دلبستگی  59

نظریه های دلبستگی  60

نظریه یادگیری اجتماعی 61

نظریه های رفتارگرایی 61

نظریه رفتار شناسی طبیعی 62

نظریه روانكاوان  63

نظریه اینسورث  65

نظریه بالبی  67

مراحل ایجاد وابستگی 72

علایم دلبستگی  73

ارزیابی دلبستگی  74

طبقه بندی كیفیت دلبستگی نوزاد 74

همبستگی رفتار در موقعیت ناآشنا با سایر متغیرها 76

نظام دلبستگی  77

مدل های فعال ساز درونی 78

نظام كاوشی  79

اهمیت رفتار حساس  79

عوامل موثر بر دلبستگی ایمن 80

ادراكات مشترك غلط درباره نظریه دلبستگی 81

خلق و خوی طفل و دلبستگی 81

دلبستگی های متعدد 82

وابستگی در طول چرخه عمر 83

دلبستگی در بزرگسالی 84

سبک های دلبستگی در بزرگسالان 85

رابطه جنسی و دلبستگی 86

روش های فرزند پروری و دلبستگی كودك 86

اشتغال مادر و مهد كودك 86

افسردگی مادر و تاثیر آن بر دلبستگی فرزندان 88

دلبستگی و رفتارهای بعدی 89

نشانه های مشکلات دلبستگی 90

اضطراب جدایی  90

علل دلبستگی توام با ایمنی و مضطربانه 91

دلبستگی و آسیب شناسی روانی 92

استرس و مقابله با آن  93

نظریه اختلال دلبستگی 94

اختلالات وابستگی  95

طبقه بندی دلبستگی در راهنمای تشخیص ICD 95

تعریف سلامت روان  96

رویكردهای مختلف سلامت روان

رویكرد زیستی نگری  100

رویكرد تحلیل روانی  100

رویكرد رفتار گرایی  100

رویكرد انسان گرایی  101

رویکرد بوم شناسی  102

نظریه گلدشتاین  102

رویکرد هستی‌گرایی  103

رویکرد شناختی  103

نظریه یونگ  104

نظریه اریکسون  104

تاریخچه بهداشت روان 105

اهمیت موضوع بهداشت روانی 106

اصول بهداشت روانی  106

خصوصیات افراد سالم  107

مدرسه و سلامت روانی 107

بهداشت روانی و اهمیت پیشگیری اولیه در مدارس 108

تعریف پیشرفت تحصیلی 109

پیشینه پژوهش

دلبستگی و سلامت  110

دلبستگی و هویت  114

هویت و سلامت روان  117

هویت و پیشرفت تحصیلی 120

دلبستگی و پیشرفت تحصیلی 120

جمع بندی  122

فصل سوم : روش پژوهش

طرح تحقیق  125

جامعه آماری، نمونه و روش نمونه گیری 125

روش اجرای تحقیق  126

ابزارهای جمع آوری داده‌ها

پرسشنامه سبک هویت برزونسکی 127

روایی و پایایی پرسشنامه سبک هویت 128

پرسشنامه سبک دلبستگی کولینز و رید 129

روایی و پایایی پرسشنامه سبک دلبستگی 130

پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ 131

روایی و پایایی پرسشنامه سلامت عمومی 132

روش های آمار توصیفی و استنباطی 133

فصل چهارم: یافته های پژوهش

مقدمه  135

توصیف داده ها  136

تحلیل داده ها

فرضیه 1: بین سبک های هویت و سلامت روان دانش آموزان رابطه وجود دارد 138

فرضیه 2: بین سبک های هویت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه وجود دارد 142

فرضیه 3: بین سبک های دلبستگی و سلامت روان دانش آموزان رابطه وجود دارد 145

فرضیه 4: بین سبک های دلبستگی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه وجود دارد 149

فرضیه 5: بین سبک های هویت و سبک های دلبستگی دانش آموزان رابطه وجود دارد 150

خلاصه نتایج .  152

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

بحث و نتیجه گیری  155

محدودیت های پژوهش 164

پیشنهادهای پژوهشی 164

منابع فارسی  166

منابع لاتین  171

 فهرست جداول

شماره جدول عنوان شماره صفحه

1-4 شاخص‌های توصیفی نمرات سلامت روان و خرده مقیاسهای آن 136

2-4 شاخص‌های توصیفی نمرات سبک های دلبستگی 137

3-4 شاخص‌های توصیفی نمرات سبک های هویت 137

4-4 شاخص‌های توصیفی نمرات پیشرفت تحصیلی 138

5-4 نتایج ضرایب همبستگی برای رابطه سبک های هویت و سلامت روان 139

6-4 خلاصه نتایج معنی داری مدل رگرسیون برای پیش بینی سلامت روان 140

7-4 ضرایب رگرسیون  141

8-4 نتایج ضرایب همبستگی برای رابطه سبک های هویت و پیشرفت تحصیلی 142

9-4 خلاصه نتایج معنی داری مدل رگرسیون برای پیش بینی پیشرفت تحصیلی 144

10-4 ضرایب رگرسیون 144

11-4 نتایج ضرایب همبستگی برای رابطه سبک های دلبستگی و سلامت روان 145

12-4 خلاصه نتایج معنی داری مدل رگرسیون برای پیش بینی سلامت روان 147

13-4 ضرایب رگرسیون 149

14-4 نتایج ضرایب همبستگی برای رابطه سبک‌های دلبستگی با پیشرفت تحصیلی .. 150

15-4 خلاصه ماتریس ضرایب همبستگی بین سبک‌های دلبستگی باسبک‌های هویت. 151